Kadınların Çalışma Hayatında Karşılaştığı Sorunlar
Ah kadınlar… Ne çok göze batıyoruz değil mi?
Dok. Öğr. Aslı Vural, Öğr. Gör. Burçak Kızıltan, Dok. Öğr. Bahar Barut ve Sıla Kulaksız’ın “Kadınların Çalışma Hayatında Karşılaştığı Sorunlar Üzerine Bir Odak Grup Çalışması” bildirisinde tam da bu konunun üzerine araştırma yapmışlar. Bu amaçla Ankara`da özel ve kamu sektöründe çalışan 10 kadınla bir odak grup çalışması yapılmıştır. Çalışmayı size aktarmak isterim.
Araştırmanın sonucunda iş hayatında kadınların yükselme ile ücretler konusunda ve işe alınma sırasında eşitsizliklerle karşılaştıkları, iş yerinde sözel ve fiziksel mobbinge uğradıkları, evlenmelerine ve çocuk sahibi olmalarına işverenlerinin her zaman negatif yaklaştıkları için evlilik, doğum izni ve süt izni dönemlerinde işverenleri ile sorunları olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışan kadınların, kadın yöneticiler ve kadın çalışma arkadaşları ile daha çok problem yaşadıkları belirlenmiştir. Kadınların iş hayatında kadın olmalarından kaynaklanan, görevleri olmayan hizmet ve organizasyon beklentileri ile de karşılaştıkları tespit edilmiştir.
Bulgular:
Yapılan içerik analizi neticesinde; Eşitsizlik Sorunu odak grup katılımcılarının tamamı tarafından ifade edilmiştir. Katılımcılar eşitsizliklerin işe alınma sürecinde ilk mülakat soruları ile başladığı “Evlenmeyi düşünüyor musun?” “Ne zaman doğuracaksın?” gibi özel hayatla ilgili sorularla ve “Görünümünüze önem verir misiniz?” “Prezantable mısınız?” gibi erkeklere sorulmayan sorularla karşılaştıklarını belirtmişlerdir.
Ayrıca katılımcılar iş yerinde, benzer görevlerde çalışan ve aynı eğitim ile tecrübeye sahip iki çalışandan erkek olanın her zaman daha çok ücret aldığını deneyimlediklerini ve yükselmelerde de çoğunlukla daha iyi olmalarına rağmen erkek çalışanların tercih edilmesini çok
adaletsiz bulduklarını ifade etmişlerdir.
Katılımcıların 8`i çalışma hayatında Taciz / Mobbing ile karşılaştıklarını, 2’si ise bu duruma şahit olduklarını söylemişlerdir. Cinsel Obje olarak görülmelerinden kaynaklanan cinsel tacizleri bazen sözlü bazen de fiziki olarak yaşadıklarını belirtmişlerdir. Özellikle gençlerin ve bekar ya da dul kadınların cinsel tacizleri daha çok yaşadıkları konusunda hem fikirlerdir. Ayrıca hem erkek hem de kadın çalışma arkadaşlarından psikolojik baskılar gördüklerini başarılarının görmezden gelindiği, aşağılanma, hakarete uğrama vb gibi davranışlarla da karşılaştıklarını ifade etmişlerdir.
Katılımcıların tamamı çalışma hayatlarında evlenme, çocuk sahibi olma, doğum izni ve süt izni sorununu mobbing düzeyinde yaşadıklarını ve işverenlerinin bu konuda negatif bakış açısı olduğu doğrulamışlardır. Katılımcılar medeni durumlarındaki değişikliklerde amirleri ile problemlerinin artığını belirtmiş hatta istememelerine rağmen çocuk planlarına yönelik sorularla muhatap kaldıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca çocukları olduğunda da izinlerinin büyük sorun yarattığını belirtmişlerdir.
Katılımcıların aralarında hem fikir olduğu diğer bir konu ise başkalarından deneyimledikleri bu konudaki problemden dolayı evliliklerini ve çocuk sahibi olmayı erteleyenlerin olduğunu çünkü kariyerlerinde bunun bir engel olarak görüldüğünü düşündüklerini ifade etmişlerdir.
Yönetici ile ilgili sorunlar kapsamında katılımcıların 7`si kadın yöneticiler ile daha çok problem yaşadıklarını 3`ü ise kadın ve erkek yöneticilerle aynı düzeyde problemler yaşadıklarını belirtmiştir. Katılımcılar hemcinsleri olmasına rağmen kadın yöneticileri daha anlayışsız hatta katı bulduklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca tercih şansları olsa erkek yöneticiler ile çalışmak istediklerini belirtmişlerdir.
Çalışma arkadaşı ile ilgili sorunlar kapsamında katılımcıların 6`sı kadın çalışma arkadaşı ile daha çok problem yaşadıklarını ifade etmiştir. Kadın çalışma arkadaşlarının kendilerini rakip olarak gördüğünü düşündüklerini belirtmişlerdir. Katılımcıların 4`ü ise kadın ve erkek çalışma arkadaşları ile eşit sorunlar yaşadıklarını ifade etmişlerdir.
Görev dışı beklentiler sorunu odak grup katılımcılarının tümü tarafından doğrulanmıştır. İş hayatında kadın olmalarından kaynaklanan hizmet beklentileri (çay servisi, temizlik yaptırma, kapı açma vb) olduğunu doğrulamış ve kendileri yaşamasa da gözlemlediklerini belirtilmiştir. Ayrıca Organizasyon beklentileri (Hediye alımı, yiyecek getirilmesi istenmesi, yaş günü düzenlemeleri
istekleri) ile de karşılaşıldığı ifade edilmiştir.
Başlıca Sorunlar:
- Eşitsizlik sorunu
- Taciz / Mobing
- Evlenme, çocuk sahibi olma, doğum izni ve süt izni sorunu
- Yönetici ile ilgili sorunlar
- Çalışma arkadaşı ile ilgili sorunlar
- Görev dışı beklentiler sorunu
Kadınların çalışma hayatında yaşadıkları sorunları tespit etme amaçlı yapılan ve yapılacak araştırmalar; sorunların giderilmesine yönelik getirilecek önlemlerin alınması ve yasaların çıkarılması açısından önemlidir. Toplumsal olarak kadına biçilen roller ve dayatılan geleneksel bakış açısı sebebiyle yaşadığı fırsat eşitsizliğini önleyecek ve olumsuz davranışlardan koruyacak düzenlemeler içeren yasalarla kadın çalışanların daha başarılı, daha mutlu, daha huzurlu, daha verimli olmasını sağlayacak, böylelikle kadın istihdamını artırıcı ve devamlılığını sağlayıcı bir sonuç olarak karşımıza çıkacaktır. Bu durum makro anlamda da toplumları olumlu yönde etkileyecektir.
Keyifli okumalar…
Yorum Yok